ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟ

Ο πολιτισμός, αντίδοτο στον ρατσισμό 15/03/2009


Όταν, τον Απρίλιο του 2008, το φημισμένο βραβείο Καρλομάγνος για Νέους του ομώνυμου ιδρύματος με έδρα το Άαχεν της Γερμανίας, απονεμήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ένα ελληνικό σχολείο, και δη δημόσιο, δεν θα ήταν λίγοι εκείνοι που θα ένιωσαν έκπληξη. Ακούγοντας όμως πως η τιμητική αυτή διάκριση ανήκει στους μαθητές του 1ου Γυμνασίου Βύρωνα, για τους γνωρίζοντες παύει να υπάρχει έκπληξη και τους μη γνωρίζοντες, τους ωθεί να μάθουν.

Στους πρόποδες του Υμηττού, στριμωγμένο σε ένα στενό χώρο, περικυκλωμένο από απρόσωπες πολυκατοικίες, βρίσκεται το συγκεκριμένο σχολείο, από το οποίο ξεχειλίζει ο πολιτισμός, η δημιουργία, το ελεύθερο πνεύμα, η διάθεση για καινούργια πράγματα, η αγαστή συνύπαρξη μαθητών από περίπου δέκα χώρες. Μια πραγματική κυψέλη πολιτισμού και δημιουργίας.

Στο σύνολο των 218 μαθητών, οι 46 είναι παιδιά αλλοδαπών γονέων. Από την Ουκρανία, την Αλβανία, τη Γεωργία, τον Άγιο Δομίνικο, το Κόσσοβο, τη Βραζιλία, τη Ρουάντα, τις Φιλιππίνες και τη Βουλγαρία είναι οι σημερινοί μαθητές που ανήκουν στην κακώς αποκαλούμενη δεύτερη γενιά αυτού του σχολίου.

Συζητώντας με τους δασκάλους και τη διευθύντρια του Γυμνασίου, καταγράψαμε για άλλη μια φορά τους προβληματισμούς τους, τα ερωτήματά τους αλλά και την περηφάνια για τις κατακτήσεις και τις πολλές επιτυχίες των μαθητών τους. Από τις λίγες φορές που καθηγητές μάς μίλησαν με τέτοιο ενθουσιασμό για τους μαθητές τους. Κι όπως διαπιστώσαμε και οι ίδιοι, έχουν απόλυτο δίκιο να είναι υπερήφανοι. Και για τους μαθητές τους, αλλά και για τη δουλειά τους. Διότι εδώ παράγεται πραγματική παιδεία.

Ενώ πήγαμε για να εντοπίσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δάσκαλοι με τα παιδιά των μεταναστών, τα προβλήματα των ίδιων των μαθητών με αλλοδαπούς γονείς, ασχοληθήκαμε περισσότερα με άλλα. Και αυτά τα "άλλα" είναι αξιοζήλευτα.

Ενδεικτικά να σημειωθεί πως οι μαθητές του σχολείου, εκτός του τιμητικού βραβείου Καρλομάγνος για Νέους που κατέκτησαν πέρσι, έχοντας να συναγωνιστούν άλλα τετρακόσια σχολεία απ' όλη την Ευρώπη, στη διάρκεια των τελευταίων περίπου 30 ετών, έχουν εκδώσει 66 πονήματα-βιβλία. Έχουν λάβει μέρος σε πάρα πολλές εθελοντικές δραστηριότητες και κινητοποιήσεις, με πιο πρόσφατο τη δενδροφύτευση στον Υμηττό. Αλλά αυτό που τραβάει τη προσοχή μου είναι η κινητοποίησή τους να μαζέψουν χρήματα για δυο περιπτώσεις ανθρώπων με διαφορετικά προβλήματα. Με δική τους πρωτοβουλία, έχουν μαζέψει χρήματα για την ενίσχυση τόσο της Βουλγάρας συνδικαλίστριας Κωνσταντίνας Κούνεβα, που έπεσε θύμα δολοφονικής επίθεσης, όσο και για μια μικρή μαθήτρια του σχολείου τους που έχει πρόβλημα υγείας και η οικογένειά της χρειάζεται βοήθεια. Εκτός από τα παραπάνω, ο φιλόλογος Χρήστος Χριστοδουλόπουλος, εμπνευστής πολλών πρωτοβουλιών, που, όπως μας λέει ο ίδιος με περίσσια μετριοφροσύνη, υποστηρίχθηκαν σθεναρά από τη διευθύντρια του Γυμνασίου, κυρία Λεμονιά Κλωνάρη, και την πλειονότητα των συναδέλφων του και των μαθητών, μας απαρίθμησε μια σειρά από δραστηριότητες που έχει λάβει μέρος το σχολείο, και μια σειρά από πρωτοβουλίες των μαθητών.

Άλλο ένα σημαντικό γεγονός είναι και η πρωτοβουλία των δασκάλων για το εβδομαδιαίο μάθημα γνωριμίας. Κάθε Παρασκευή, μετά το υποχρεωτικό μάθημα, μαζεύονται παιδια που προέρχονται από αλλοδαπούς γονείς και απασχολούνται είτε σε ενισχυτική διδασκαλία είτε σε διάφορες δραστηριότητες που στοχεύουν στη καλύτερη γνωριμία μεταξύ τους αλλά και με τους άλλους συμμαθητές τους.

Για το κυρίως πρόβλημα που αντιμετωπίζει το σχολείο στην ένταξη των παιδιών με αλλοδαπούς γονείς η κ. Κλωνάρη σημειώνει με έμφαση «την ανάγκη να σκύψει η πολιτεία στο θέμα της ενισχυτικής διδασκαλίας στη γλώσσα κυρίως, διότι είναι ένα θέμα που πραγματικά μας ανησυχεί. Και δεν είναι θέμα μόνο δικό μας. Αύριο θα είναι πρόβλημα της κοινωνίας. Εμείς κάνουμε τα πάντα και με διάφορους τρόπους να φέρουμε τα παιδια στο επίπεδο των συμμαθητών τους, αλλά αυτό δεν αρκεί. Ειδικά τα παιδια που δεν έχουν γεννηθεί εδώ και έχουν έρθει σε προσχολική ηλικία, αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα. Και μαζί τους κι εμείς. Φυσικά, οι συνάδελφοι κάνουν τα πάντα με αφοσίωση και υπομονή, αλλά δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με ασπιρίνες το πρόβλημα. Μέχρι πέρσι είχαμε την τύχη να έχουμε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.

Στο πλαίσιο του προγράμματος της Ε.Ε., Ενίσχυση Παιδιών Παλιννοστούντων και Αλλοδαπών, είχαμε για δυο χρονιές καθηγήτριες για ενισχυτική διδασκαλία, που πληρώνονταν από το Πανεπιστήμιο. Πρόπερσι δυο καθηγήτριες, η καθεμία από 17 ώρες την εβδομάδα, και πέρσι μια καθηγήτρια, 17 ώρες την εβδομάδα. Με εξαιρετικά αποτελέσματα. Τελειώνοντας το πρόγραμμα και τα κονδύλια της Ε.Ε., σταμάτησε και η παρουσία των καθηγητριών στο σχολείο μας. Σήμερα το πρόγραμμα αυτό συνεχίζει να υπάρχει σε δυο - τρία σχολεία στην Αττική".

Ο κύριος Χρήστος Χριστοδουλόπουλος και ο υποδιευθυντής κύριος Ανδριτσόπουλος, στη συζήτηση που είχαμε, έσταζαν μέλι για μια συγκεκριμένη τάξη. Μάλιστα, ο κύριος Χριστοδουλόπουλος μας είπε επί λέξη πως «είμαι ευτυχισμένος που έχω αυτή τη τάξη». Μιλούσε για τη τάξη Γ1 του σχολείου.

Ανάμεσα στους 23 μαθητές υπάρχουν τρία παιδιά αλλοδαπών και παλιννοστούντων. Ο Στέλιος, που η μητέρα του είναι από τον Άγιο Δομίνικο, η Κυριακή, που οι γονείς της είναι από την Αλβανία και αμέσως γίναμε φίλοι σαν πατριωτάκια που είμαστε, και η Χριστίνα, που έχει τους γονείς της από τη Χειμάρα. Στο ερώτημά μας στα παιδιά, αν έχουν κάποιο πρόβλημα με τα παιδιά που είναι από άλλες χώρες, η απάντηση ήταν με ένα στόμα «όχι» και τα βλέμματα των παιδιών έλεγαν πολλά περισσότερα.

Ως τάξη πρότυπο και με πολύ καλά αποτελέσματα, έχουν λάβει μέρος σε πολλά ταξίδια και έχουν επισκεφθεί άλλα σχολεία στην Ευρώπη. «Αυτό μας έχει βοηθήσει κι εμάς να δούμε τα παιδιά που οι γονείς τους δεν κατάγονται από την Ελλάδα ως πραγματικούς μας φίλους κι όχι ως ξένους», λέει η Εμμανουέλα, μια πολύ καλή μαθήτρια, όπως μας πληροφορεί ο δάσκαλος που είναι παρών.

Αλλά κι ο Στέλιος, που διαφέρει στο χρώμα από τους συμμαθητές του, μας αναφέρει υπερήφανα πως «ποτέ δεν είχα προβλήματα με τα παιδιά της τάξης ή του σχολείου που να σχετίζονταν με ρατσιστική συμπεριφορά». Και η Κυριακή με τη Χριστίνα, από την Αλβανία, έχουν να λένε για την αρμονική συνύπαρξη με τους συμμαθητές τους.

Άλλη μια πρωτοποριακή κίνηση των δασκάλων και των παιδιών, για το κλείσιμο του σύντομου οδοιπορικού μας στο 1ο Γυμνάσιο του Βύρωνα: Προετοιμαζόμενοι για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου, φέτος το χορευτικό κομμάτι, που έχει αναλάβει η καθηγήτρια κυρία Σιαφάκα, στην πλειονότητά τους θα το εκτελέσουν οι μαθητές που είναι παιδιά αλλοδαπών γονέων.