Απεβίωσε σε ηλικία 87 ετών ο βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας πορτογάλος συγγραφέας Ζοζέ Σαραμάγκου, στο νησί Λανθαρότε (Κανάρια Νησιά).
Στο συγκεκριμένο νησί ζούσε από το 1993, μαζί με τη σύζυγό του. Ο Σαραμάγκου, που έπασχε από λευχαιμία, νοσηλεύθηκε αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια κυρίως εξαιτίας αναπνευστικών προβλημάτων.
Ο Ζοζέ Σαραμάγκου γεννήθηκε το 1922 στο χωριό Αζινιάγκα της Πορτογαλίας. Χρειάστηκε να εγκαταλείψει νωρίς το σχολείο για να δουλέψει.
Γνωστός για τον συνδυασμό μαγικού ρεαλισμού και πολιτικού σχολιασμού στα θέματά του, ασκούσε συχνά κριτική στον συντηρητισμό της πορτογαλικής κοινωνίας.
Η πρώτη του νουβέλα Γη της Αμαρτίας εκδόθηκε το 1947, μεσολάβησαν όμως περίπου τριάντα χρόνια μέχρι την έκδοση του σημαντικότερου μέρους του έργου του, για το οποίο βραβεύτηκε το 1998 με το βραβείο Νόμπελ.
Μεγάλη απώλεια
Ανάμεσα στα πιο γνωστά του μυθιστορήματα είναι: Εγχειρίδιο ζωγραφικής και καλλιγραφίας (1977), Από τη γη θρεμμένος (1980), Το χρονικό του μοναστηριού (1983), Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις (1984), Η πέτρινη σχεδία (1986), Ιστορία της Πολιορκίας της Λισαβόνας (1988), Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον (1997), Περί τυφλότητος (1995), Όλα τα ονόματα (1997).
«Πιστεύω πως πρόκειται για μεγάλη απώλεια για τον πολιτισμό της Πορτογαλίας» επισήμανε ο πορτογάλος πρωθυπουργός Ζοζέ Σώκρατες, μιλώντας, στους δημοσιογράφους. «Το έργο του έκανε υπερήφανη την Πορτογαλία, ο θάνατός του αφήνει φτωχότερο τον πολιτισμό μας».

του Σταύρου Θεοδωράκη

Την μέρα που κάποιοι στο Σύνταγμα φώναζαν «έξω οι κλέφτες», μια νέα βουλευτής σχεδόν κλαίγοντας με ρωτούσε «τι φταίω;». Και μάλλον είχε δίκιο. Πώς να φταίει μια βουλευτής οκτώ μηνών για όλα που έχουν συμβεί στη πολιτική τα τελευταία 35 χρόνια; Κάποιοι άλλοι όμως φταίνε. Κάποιοι που παριστάνουν τους ανήξερους ενώ υποπίπτουν συνεχώς σε κάποια (ή σε όλα) τα θανάσιμα αμαρτήματα της ελληνικής πολιτικής. Και ποια είναι αυτά; Ας τα θυμηθούμε συνοπτικά.

Ατιμωρησία
Ένα από τα πιο προσφιλή σπορ των ελλήνων πολιτικών είναι να μιλάνε συνεχώς για τα σκάνδαλα (των άλλων). Ω του θαύματος όμως κανείς εν ενεργεία πολιτικός δεν έχει τιμωρηθεί γι' αυτά. Συνήθως … παραγράφονται ή στην έσχατη περίπτωση την πληρώνει κάποιος συνταξιούχος πολιτικός ή κάποιος πρώην Γενικός Γραμματέας. Ένας παλιός κοινοβουλευτικός είχε επί αυτού προτείνει: Αν είναι να συνεχίσουμε έτσι ας αλλάξουμε τον «νόμο περί ευθύνης υπουργών» και να τον κάνουμε «νόμο περί αθωότητας υπουργών».

Κομματοκρατία
Ο Λουδοβίκος (ο 14ος!) είναι αυτός που κατά πάσα πιθανότητα είχε πει πρώτος : «Το κράτος είμαι εγώ». Στην Ελλάδα η αντίστοιχη ιστορική φράση είναι: «Το κράτος είναι το κόμμα» και για την διατήρηση της αγωνίζονται απαξάπαντες οι πολιτικοί ηγέτες και βεβαίως οι πέντε διατελέσαντες πρωθυπουργοί: Καραμανλής-Παπανδρέου- Μητσοτάκης- Σημίτης – Καραμανλής. Το κόμμα είχε παντού και πάντα προτεραιότητα. Από τις επιχειρηματικές αποφάσεις του κράτους μέχρι τις συνθέσεις των δικαστηρίων. Και από τις προσλήψεις καθαριστριών μέχρι τους διορισμούς διοικητών στα νοσοκομεία.

Πόθεν έσχες
Υπήρξαν υπουργοί που δήλωναν ότι έχουν συνολικές τραπεζικές καταθέσεις 6.000 ευρώ (όσο στοιχίζει ένα σαββατοκύριακο τους στο Παρίσι), αγόραζαν οικόπεδο στα βόρεια προάστια έναντι 30.000 και πουλούσαν διαμέρισμα στο κέντρο έναντι 300.000 ευρώ. Γενικώς στη δική τους παράλληλη οικονομία πωλούν πάντα ακριβά - αγοράζουν πάντα φθηνά και ζουν με κέρματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση Πελοποννήσιου βουλευτή με ιστορικό δεξιό όνομα που τον πρώτο χρόνο της πολιτικής καριέρας δήλωσε ότι ζούσε με 600 ευρώ το μήνα. Ο καφές στον δικό του κόσμο έκανε 10 λεπτά, ενώ το ντεπόζιτο για τον γύρο της Πελοποννήσου τα γέμιζε με 4 ευρώ.

Ασυλία
Από τη μεταπολίτευση και μέχρι το 1998 από τις 637 αιτήσεις άρσης ασυλίας, είχαν γίνει δεκτές μόλις τρεις! Και έπρεπε να φτάσουμε στο 2002 για να θεσπιστεί (παρά τη διαφωνία ΝΔ και ΚΚΕ!) η φανερή ψηφοφορία στις υποθέσεις άρσης ασυλίας. Παρ' όλα αυτά υπάρχει περίπτωση (σοσιαλιστή) Βουλευτή που ζήτησε και πήρε ασυλία για να γλυτώσει το ΙΚΑ ενώ κάποιος άλλος κρύφτηκε πίσω από την ασυλία για φόνο (εξ αμελείας μεν – φόνο δε).

Κρατική διαφήμιση
Το δημόσιο είναι και ο μεγαλύτερος διαφημιζόμενος της χώρας. Η κατανομή όμως της διαφημιστικής πίττας γίνεται με κριτήρια που κανείς δεν γνωρίζει. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση πράσινου υπουργού Αμύνης που συντηρούσε δυο ημερήσιες εφημερίδες (μια πρωινή και μια απογευματινή) συνολικής ημερήσιας κυκλοφορίας 550 φύλλων (και οι δύο εφημερίδες). Τα χρόνια του Καραμανλή δε, υπήρχε εφημερίδα που πουλούσε 2.400 φύλλα (μαζί με το καπέλο) και έπαιρνε διπλάσια κρατική διαφήμιση από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία που διέθετε 193.470 φύλλα. Ενώ άλλη εφημερίδα με 4.020 φύλλα (μαζί με το καπέλο) έπαιρνε την ίδια με την Καθημερινή που διέθετε 140.050 φύλλα.

Χρηματοδοτήσεις
Ο ανυπόφορος (αφού ξεζουμίστηκε) Μιχάλης Χριστοφοράκος το καλοκαίρι του 2009 και αφού το είχε σκάσει από την χώρα, αποκάλυψε ότι τα κόμματα εξουσίας έπαιρναν από την Siemens (μέχρι και το 2006) δωρεές ίσες με το 2% του τζίρου της. Και τον Χριστοφοράκο να μη θέλεις να πιστέψεις δεν υπάρχει πειστική απάντηση στο ερώτημα που βρίσκονται τόσα πολλά εκατομμύρια για τους προεκλογικούς τους αγώνες. Αν εξαιρέσεις τις τελευταίες εκλογές που ο Παπανδρέου απαγόρευσε τις ατομικές καμπάνιες (για να ακολουθήσει εξ ανάγκης και ο Καραμανλής) το ίδιο ερώτημα ίσχυε και για τις προσωπικές προεκλογικές δαπάνες των υποψήφιων βουλευτών.

Διορισμοί
Όλοι οι πολιτικοί συμφωνούν ότι το ελληνικό κράτος έχει πολλούς (αντιπάλους) δημόσιους υπαλλήλους αλλά όποτε περνάει από το χέρι τους διορίζουν (δικούς τους) δημοσίους υπαλλήλους. Χαρακτηριστική περίπτωση η Βουλή η οποία το 2000 είχε 643 υπαλλήλους και σήμερα έχει 1.340 (και 75 ειδικούς φρουρούς)! Το μεγάλο άλμα δεν έγινε στα χρόνια του Καραμανλή όπως θα υπέθετε κανείς αλλά την τετραετία 2000-2004 όπου (επί προεδρίας Απόστολου Κακλαμάνη) από 643 εργαζόμενους φτάσαμε στους 1.093 (και 75 ειδικούς φρουρούς).